HomeΜΝΗΜΕΣ

Τα παλιά επαγγέλματα 2ο μέρος

Τα παλιά επαγγέλματα 2ο μέρος

Ο ντελάλης 

Πρίν από την εφεύρεση των μεγαφώνων οι δημόσιες ανακοινώσεις, γινόταν από άντρες που είχαν δυνατή φωνή κκαι φώναζαν από ένα συγκεκριμένο μέρος ώστε να ακούγονται σε μεγάλη απόσταση. Στον Τύρναβο ντελάλης ή κήρυκας ήταν ο Αθανάσιος Γκατζηρούλης που γεννήθηκε στον Τύρναβο το 1882 και πέθανε το 1947. Είχε άλλους 4 αδελφούς και αδελφές. Τα αγόρια ξενητεύτηκαν στην Αμερική από όπου το 1912 ήρθαν στην Ελλάδα και έλαβαν μέρος ως εθελοντές στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο. Στο κύριο επάγγελμα του ήταν καραγωγέας(αναφορά στο επάγγελμα αυτό, κάναμε σε άλλο άρθρο και μπορείτε να το δείτε ΕΔΩ). Είχε επίσης άμαξα με 4 άλογα και έκανε την συγκοινωνία από Τύρναβο προς Λάρισα και τα γύρω χωριά. Έπαιρνε μέρος ως κήρυκας στις δημοπρασίες που γινόταν στο καφενείο Καραίσκου. Όταν πέθανε ο Γκατζηρούλης την θέση του πήρε ο Γιώργος Βουλγαράκης ή Αραμπούσης μέχρι το 1960 οπότε οι ανακοινώσεις άρχισαν να γίνονται με ηλεκτρικά μεγάφωνα από το δημαρχείο. Αυτές από τότε μέχρι και την σύνταξή του τις εκφωνούσε ο Βαγγέλης Κυρούλης ή (Άλκης Στέας) παρουσιαστής για χρόνια του Τυρναβίτικου καρναβαλιού  ο οποίος πέθανε τον Ιούλιο του 2012.

Ο κουλουρτζής

Οι αδελφοί Οικονόμου Μήτσος, Νικόλαος και Γιούλης έκαναν χρυσές δουλειές πουλώντας κουλούρια – σιμίτια, πασατέμπο και φυστίκια(κικιρίκια). Ο πρώτος είχε φούρνο στην συνοικία “καραβάκι”  κοντά στον Άγιο Γεώργιο όπου έφτιαχνε τα κουλούρια, ενώ οι άλλοι δύο τα πουλούσαν, γυρίζοντας με τον ταβλά στο κεφάλι στα σχολεία και στις γειτονιές. Οι δύο με το καλαθάκι στο χέρι πουλούσαν πασατέμπο και φυστίκια, τα βραδάκια στην πλατεία, στους κινηματογράφους και στα διάφορα κέντρα διασκέδασης όπου σύχναζαν οι Τυρναβίτες.

Ο γανωτάς

Πολλά χρόνια πριν αρχίσει να χρησιμοποιείτε το αλουμίνιο σε οικιακά σκεύη οι νοικοκυρές χρησιμοποιούσαν τα μπακιρένια που ήταν από χαλκό και λεγόταν χαλκώματα ή μπακίρια. Αυτά με την πάροδο του χρόνου και την επίδραση των οξέων και του οξυγόνου γινόταν ακατάλληλα προς χρήση. Γι’ αυτό τα χάλκινα σκεύη έπρεπε να είναι γανωμένα. Το γάνωμα είναι γνωστό από την αρχαιότητα. Είναι  μια τεχνική με την οποία ασχολούνταν παλαιότερα ειδικοί τεχνίτες που τους λέγαν γανωτάδες, γανωτζήδες, χαλκοματάδες και μπακιρτζήδες. Αυτοί γύριζαν στις γειτονιές και μάζευαν αυτά τα σκευή. Καθάριζαν σχολαστικά τις επιφάνειες κάθε σκεύους που επρόκειτο να γανωθεί με την χρησιμοποίηση χλωριούχου αμμωνίου(το γνωστό “νησαντήρι”). Στη συνέχεια βουτούσαν το σκεύος σε λουτρό λειωμένου κασσίτερου, έτσι ώστε όλες οι επιφάνειες να καλύπτονται με λεπτότατο στρώμα από το μέταλλο αυτό. Το άφηναν να στεγνώσει και ήταν έτοιμο για χρήση. 

47437

Στον Τύρναβο γανωτάδες ήταν ο Κώστας Μπάρκας και τα παιδιά του Γιάννης Χρήστος και Τάκης. Ο Σταύρος Ζμπίτας και ο Βασίλης Λιόντας.

Ο τενεκετζής

Κατασκεύαζαν ή επισκεύαζαν διάφορα οικιακά σκεύη, όπως κουβάδες, ποτιστήρια, μαγκάλια, γκαζούλια, υδρορροές , καρδάρες διάφορα δοχεία για το γάλα κ.α. Οι πρώτοι και καλύτεροι τεχνίτες ήταν οι αδελφοί Γιώργος και Στέφανος Ζαμπακίκας. Την τέχνη αυτή την έμαθε πρώτος ο Στέφανος και στη συνέχεια ο Γιώργος όταν ολόκληρη η οικογένεια Ζαμπακίκα πήγε στην Πάτρα με την υποχώρηση του άτυχου πολέμου το 1897. Φαίνεται πως εργάστηκαν στο εκεί εργοστάσιο του Πραπόπουλου που κατασκεύαζε τους γνωστούς επινώτιους ψεκαστήρες.  

P1050141

Ο Στέφανος που γεννήθηκε το 1883 πέθανε το 1947, ενώ ο Γιώργος που ήταν μικρότερος κατά 5 χρόνια και πέθανε το 1967. Το 1937 και 1939 ανέλαβαν τη δουλειά τα παιδιά τους Γιάννης και Χρήστος.

Τα παλιά επαγγέλματα 1ο μέρος