Μπορεί να είναι ο Όλυμπος -και η δημοσιοποιηθείσα πρόθεση επιβολής εισιτηρίου από την τωρινή ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος- που έχει προκαλέσει πλήθος αντιδράσεων, με τις πιο ειλικρινείς να είναι από τους πραγματικούς φυσιολάτρες, ωστόσο ο κωδικός «GR 1250001 Όρος Ολύμπου», με τα περίπου 20.000 εκτάρια που περιλαμβάνει είναι μόνον η κορυφή του …βουνού.
Στον Νόμο 4519/2018 (ΦΕΚ Α’ 25, 20.02.2018), με τίτλο «Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών και άλλες διατάξεις» περιλαμβάνονται πάνω από 450 αντίστοιχοι κωδικοί για προστατευόμενες περιοχές σε όλη τη χώρα, που βρίσκονται υπό την ευθύνη αντίστοιχων Φορέων Διαχείρισης (28 που προϋπήρχαν του νόμου και άλλοι 8 που ίδρυσε ο συγκεκριμένος νόμος).
Από το Φαράγγι της Σαμαριάς στην Κρήτη, που χρησιμοποιήθηκε ως παράδειγμα καλής πρακτικής (εισιτήριο) και κύριο επιχείρημα των εισηγητών του νόμου εκ μέρους της τότε κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, μέχρι το Δέλτα του Νέστου, τον Έβρο και τις βάθρες στη Σαμοθράκη, η νομοθεσία προβλέπει ως πόρο των Φορέων Διαχείρισης και τα έσοδα από εισιτήρια. Κι όχι μόνον αυτό. Στους πόρους των ΦΔΠΠ, προβλέπονται έσοδα, εκτός από εισιτήριο, και από ξεναγήσεις, πώληση υλικών, αλλά και προβολή-εκμετάλλευση οπτικοακουστικού υλικού του προστατευτέου αντικειμένου.
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο άρθρο 8 του Ν.4519/2018 (σ.σ είναι ο νόμος που επικαλείται ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής ΟΦΥΠΕΚΑ, που δημιουργήθηκε με τον Ν.4685/2020), στους πόρους των ΦΔΠΠ περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων:
-
επιχορήγηση από τις πιστώσεις του τακτικού προϋπολογισμού του ΥΠΕΝ
- έκτακτες επιχορηγήσεις, χρηματοδοτήσεις από τον τακτικό προϋπολογισμό του ΥΠΕΝ ή το ΠΔΕ
- επιχορηγήσεις, χρηματοδοτήσεις που μπορεί να δίδονται από τον προϋπολογισμό άλλων Υπουργείων, το Πράσινο Ταμείο, ΟΤΑ, οργανισμούς και επιχειρήσεις του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα
- πόροι που διατίθενται από το Περιφερειακό και τα Τομεακάσυγχρηματοδοτούμενα προγράμματα (ΕΣΠΑ) και λοιποί πόροι από ταμεία ή άλλο προγράμματα της ΕΕ ή διεθνών οργανισμών
- έσοδα από τις δραστηριότητές τους που είναι σύμφωνες με τους σκοπούς τους, συμπεριλαμβανομένων και των εσόδων από προϊόντα που παράγουν ή εκμεταλλεύονται, εισιτήρια, ξεναγήσεις ομάδων επισκεπτών και άλλες οικοτουριστικές δραστηριότητες, έντυπες ή ηλεκτρονικές εκδόσεις, πώληση υλικών, προβολή και εκμετάλλευση οπτικοακουστικού υλικού και, γενικότερα, από την εκμετάλλευση και προβολή του προστατευτέου αντικειμένου
- έσοδα από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία
Μάλιστα, το συγκεκριμένο άρθρο, σύμφωνα με τα πρακτικά της σχετικής συνεδρίασης της Ολομέλειας της Βουλής, που περιλαμβάνει το εισιτήριο ως έσοδο των ΦΔΠΠ, είχε υπερψηφιστεί κατά πλειοψηφία με τις θετικές ψήφους των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, ΝΔ, ΚΙΝΑΛ, Ποταμιού.
Κοινός «παρονομαστής» της τότε νομοθεσίας με την τωρινή εξέλιξη, αναφορικά με την πρόταση υπουργικής απόφασης για επιβολή εισιτηρίου στον Όλυμπο, αναδεικνύεται ο νυν υφυπουργός ΠΕΝ, αρμόδιος για θέματα προστασίας περιβάλλοντος και νυν βουλευτής της ΝΔ, Γιώργος Αμυράς, τότε βουλευτής του «Ποταμιού».
Κωδικοί στη Θεσσαλία
Στην περιοχή της Θεσσαλίας, οι Φορείς Διαχείρισης (του Ν.4519/2018) περιλαμβάνουν περί τους 35 κωδικούς περιοχών ευθύνης τους. Πιο αναλυτικά:
Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου:
- GR 1250001 Όρος Ολύμπου 19.139,59 (εκτάρια)
- GR 1250002 Πιέρια Όρη 16.640,29
- GR 1250003 Όρος Τίταρος 5.325,05
- GR 1420001 Κάτω Όλυμπος-Καλλιπεύκη 12.437,76
- GR 1420008 Κάτω Όλυμπος, Όρος Γοδαμάνι και Κοιλάδα Ροδιάς 24.572,05
Φορέας Διαχείρισης Κάρλας-Μαυροβουνίου-Κεφαλόβρυσου Βελεστίνου-Δέλτα Πηνειού:
- GR 1420003 Αισθητικό Δάσος Όσσας 19.580,19
- GR 1420004 Κάρλα-Μαυροβούνι-Κεφαλόβρυσο Βελεστίνου-Νεοχώρι 47.050,5
- GR 1420005 Αισθητικό Δάσος Κοιλάδας Τεμπών 1.335,87
- GR 1420006 Όρος Μαυροβούνι 37.126,92
- GR 1420007 Όρος Όσσα 24.125,98
- GR 1420009 Στενά Καλαμακίου και Όρη Ζάρκου 4.169,49
- GR 1420010 Στενά Καλαμακίου 474,19
- GR 1420011 Περιοχή Θεσσαλικού κάμπου 95.596,12
- GR 1420012 Περιοχή Φαρσάλων 4.928,54
- GR 1420013 Περιοχή Τυρνάβου 9.476,99
- GR 1420014 Περιοχή Ελασσόνας 7.369,38
- GR 1420015 Δέλτα Πηνειού 3.359,16
- GR 1430001 Όρος Πήλιο και παράκτια θαλάσσια ζώνη-Σπήλαια Μαλάκι και Σκεπόνι 31,469,16
- GR 1430002 Κουρί Αλμυρού – Άγιος Σεραφείμ 100,23
- GR 1430007 Περιοχή Ταμιευτήρων πρώην Λίμνης Κάρλας 12.416,33
- GR 1430008 Όρος Πήλιο 36.193,78
Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Αλοννήσου – Βορείων Σποράδων
- GR 1430003 Σκιάθος: Κουκουναριές και ευρύτερη θαλάσσια περιοχή 88,82
- GR 1430004 Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου-Βορείων Σποράδων, Ανατολική Σκόπελος 249.145,6
- GR 1430005 Νησιά Κυρά-Παναγιά, Πιπέρι, Ψαθούρα και γύρω νησίδες Άγιος Γεώργιος, Νήσοι Αδελφοί, Λεχούσα, Γαϊδουρονήσια 12.967,39
- GR 1430009 Νησίδες Ασπρόνησος, Άργκος, Μαραγκός, Ρέπι, Τσουγκριά, Τσουγκριάκι και θαλάσσια περιοχή νήσων Σκιάθου και Σκοπέλου 20.480
Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Τζουμέρκων, Κοιλάδας Αχελώου, Αγράφων και Μετεώρων
-Περιοχή Λίμνης Ταυρωπού, Άγραφα, Ασπροπόταμος, Κερκέτιο Όρος (Κόζιακας), Αντιχάσια Όρη και Μετέωρα -Σπήλαιο Μελισσότρυπα, Αντιχάσια Όρη και Μετέωρα, Κορυφές Όρους Κόζιακα, Όρη Αθαμανών (Νεράιδα), Κοιλάδα Αχελώου και Όρη Βάλτου, Όρος Λάκμος (Περιστέρι) και άλλες περιοχές στην Ήπειρο (Ανήλιο-Μέτσοβο).
Ανεξάρτητα από την απόλυτα επιτακτική ανάγκη να ανοίξει το θέμα για την αξιοποίηση του φυσικού πλούτου της χώρας με τις τοπικές κοινωνίες, υπάρχει και η απόλυτα επιτακτική ανάγκη να λειτουργήσουν, με κάποιον τρόπο, τα σχήματα Προστασίας Περιοχών που έχουν δημιουργηθεί -και δεν αρκεί ένα ετήσιο κονδύλι στον ετήσιο προϋπολογισμό ή μια έκτακτη επιχορήγηση. Όπως ακριβώς συμβαίνει με τα Μουσεία και τους υπαίθριους αρχαιολογικούς χώρους.
Ωστόσο, είναι εξαιρετικά θλιβερό να βγαίνουν ανακοινώσεις μόνον και μόνον για επικοινωνιακούς λόγους, ιδίως από εκπροσώπους πολιτικών κομμάτων που υπερψήφισαν τη δυνατότητα επιβολής εισιτηρίου -και όχι μόνον στον Όλυμπο.
Της Μαρίας Μίχου
